Akatizi nedir, belirtileri neler, tedavisi ne, hangi ilaçlar neden olur?

Akatizi kelimesi Yunanca oturmak anlamına gelir. Bu nedenle, akatizi durumu, esas olarak bacaklarda acil bir hareket veya huzursuzluğa neden olan zihinsel ajitasyon durumuna işaret eder.

Akatizi bir durum değil, başka bir hastalık veya bozukluğu tedavi etmek için kullanılan ilacın bir yan etkisidir.

Akatizi terimi 1903'de Haskovec tarafından kullanılmıştır. Haskovec oturma güçlüğü bulunan iki hastası için bu terimi kullanmış ve bu belirtinin kompulsif nitelikte olduğunu düşünmüştür.

Daha sonraki araştırıcılar akatiziyi "oturma korkusu" olarak belirtmişlerdir. Eski Yunan metinlerinde akatizi terimi geçmekte ve anlamı "ayakta durmak" olarak bilinmektedir.

AKATİZİ BELİRTİLERİ

Kaygı

Sabırsızlık duygusu

Panik

Artan sinirlilik

İlerleme hızı

Yürürken ayakları karıştırmak veya sürüklemek

Otururken ayaklara dokunmak veya bacakları çaprazlamak

Yürürken dizleri yüksek kaldırmak

Ağırlığı bir ayağından diğerine kaydırmak veya ayakta dururken ileri geri sallamak

AKATİZİYE NEDEN OLAN İLAÇLAR

Akatazi bazı antipsikotik ilaçların bir yan etkisidir, bu antipsikotik ilaçlardan bazıları aşağıdaki gibidir:

• Klorpromazin (Thorazine)
• Flupentiksol (Fluanxol)
• Flufenazin (Prolixin)
• Haloperidol (Haldol)
• Loksapin (Loxitane)
• Molindon (Moban)
• Pimozide (Orap)
• Proklorperazin (Compro, Compazine)
• Tiyoridazin (Melleril)
• Tiyotiksen (Navane)
• Trifluoperazin (Stilizan)

AKATİZİ TEDAVİSİ

Akatizi hatalığının tedavisi ilk önce hastalığa sebep olan ilacın bırakılmasıyla başlar. Akatiziye neden olan ilacı almayı bıraktıktan sonra semptomun gitmesi gerekir.

Bununla birlikte, ilacı durdurmasına rağmen hafif bir vaka iledevam edebilecek bazı insanlar vardır. Akatizinin mümkün olduğunca çabuk tedavi edilmesi önemlidir.

Tedavi edilmeden bırakıldığında psikotik davranış daha da kötüleşebilir. Bu durum aynı zamanda zihinsel bir hastalığı tedavi etmek için gereken ilaçların alınmasını da önleyebilir.

Bazı akatizi hastalarında intihar düşünceleri veya şiddet içeren davranışlar olmuştur. Akatizi ayrıca geç diskinezi riskini de artırabilir.