Liderlerin bir araya geldiği G7'de gündem İsrail-Filistin'di: Bıden'ın Gazze'de ateşkes önerisine destek

ABD, Almanya, İngiltere, Japonya, Fransa, Kanada ve İtalya'dan oluşan G7 ülkeleri ile Avrupa Birliği (AB) liderlerinin katılımıyla düzenlenen 50. G7 Liderler Zirvesi, ikinci gününde sonuç bildirisinin yayınlanmasıyla sona erdi. İtalya'nın tatil beldesi Borgo Egnazia'da gerçekleştirilen zirvede, liderler uluslararası toplumun karşı karşıya olduğu İsrail ve Filistin Savaşı, çeşitli krizler ve küresel sorunlar üzerine önemli kararlar aldı.

KÜRESEL GÜÇLÜKLERLE MÜCADELE KARARLILIĞI

Sonuç bildirisinde, G7 liderleri, tarihin kritik bir döneminde uluslararası toplumun birden fazla krizle karşı karşıya olduğu bir dönemde küresel güçlüklerle başa çıkma konusundaki kararlılıklarını teyit ettiklerini belirtti. Bildiride, liderlerin bu zirvede, küresel işbirliği ve dayanışmanın önemini vurguladıkları ifade edildi.

UKRAYNA'YA DESTEK MESAJI

Rusya-Ukrayna Savaşı'na değinilen bildiride, G7 liderleri Ukrayna'ya kesin desteklerini bir kez daha teyit etti. "Ukrayna'ya askeri, bütçe, insani ve yeniden yapılanma desteği sağlamaya devam etmekte kararlıyız. Ukrayna'nın acil kısa vadeli finansman ihtiyaçlarını karşılamasına yardımcı olmaya ve uzun vadeli toparlanma ve yeniden yapılanma önceliklerini desteklemeye güçlü bir şekilde bağlıyız." ifadeleri yer aldı. Dünya Bankası'na göre Ukrayna'nın zararının 486 milyar doları aştığı bilgisi verilerek, Rusya'nın yasa dışı saldırganlık savaşını sona erdirmesi ve Ukrayna'ya verdiği zararı ödemesi gerektiği vurgulandı.

G7 ülkeleri, dondurulmuş Rus varlıklarının olağanüstü gelirlerinden yararlanarak yaklaşık 50 milyar dolar tutarında bir kaynak ayırmaya karar verdi. Bu adımın, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e açık bir mesaj olduğu belirtildi. Ayrıca, G7'nin Ukrayna'ya yıl sonuna kadar 50 milyar dolar ek mali finansman sağlamak amacıyla Ukrayna için Olağanüstü Gelir Hızlandırma Kredileri başlatacağı bildirildi.

NÜKLEER SİLAH KULLANIMI VE TEHDİTLER

Rusya'nın Ukrayna savaşı bağlamında nükleer silah kullanmasının kabul edilemez olduğu belirtilen bildiride, "Rusya'nın sorumsuz ve tehdit edici nükleer söylemini ve Belarus'ta nükleer silah konuşlandırma duyurusu da dahil olmak üzere stratejik gözdağı verme tavrını en güçlü şekilde kınıyoruz." ifadelerine yer verildi. Ayrıca, Ukrayna halkına karşı işlenen vahşetten sorumlu olanların uluslararası hukuka uygun şekilde sorumlu tutulacağı vurgulandı.

KARADENİZ ÜZERİNDEKİ TİCARETİN DEVAMI

G7 liderleri, Ukrayna'nın Karadeniz üzerinden tahıl, gıda maddeleri, gübre gibi malzemelerinin engelsiz taşınmasını talep etti. Bu durum, küresel gıda güvenliğinin korunması açısından kritik bir öneme sahip olarak değerlendirildi.

BİDEN'IN GAZZE'DE ATEŞKES ÖNERİSİNE DESTEK

Bildiride, İsrail'e verilen destek yinelenerek, "İsrail, meşru müdafaa hakkını kullanırken her durumda uluslararası insancıl hukuk da dahil olmak üzere uluslararası hukuka uygun davranmalı." değerlendirmesinde bulunuldu. ABD Başkanı Joe Biden'ın açıkladığı Gazze'de ateşkes önerisine destek verildiği vurgulandı. Hamas'a bu teklifi kabul etme, Hamas üzerinde etkisi olan ülkelere de anlaşmanın kabulü için baskı yapma çağrısında bulunuldu.

G7 ülkeleri, tüm tarafları başta kadın ve çocuklar için gönderilenler olmak üzere tüm insani yardımların girişi için engelleri kaldırmaya çağırdı ve Usdud (Aşdod) limanı ile Refah Sınır Kapısı'nın uluslararası insancıl hukuka uygun olarak açılması gerektiğine dikkati çekti.

FİLİSTİN VE İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜM

Yeni Filistin devletinin kurulmasından duyulan memnuniyetin ifade edildiği bildiride, Filistin yönetimine desteğin süreceği belirtildi. Filistin yönetimini zayıflatmaya yönelik tüm eylemlerin durması gerektiği belirtilirken, bunlara örnek olarak İsrail'in Filistin'e ait bazı gelirlere el koyması gösterildi.

İki devletli çözüme olan bağlılığın vurgulandığı bildiride, "Uygun zamanda bir Filistin devletinin tanınması da dahil olmak üzere karşılıklı tanımanın bu siyasi sürecin önemli bir bileşeni olacağını belirtiyoruz." denildi. Ayrıca, İsrail'in yasa dışı Yahudi yerleşim yerlerini genişletmesi ve bunları yasallaştırması gibi eylemler kınandı.

İRAN VE YEMEN'E YÖNELİK AÇIKLAMALAR

İran'ın 13-14 Nisan'da İsrail'e gerçekleştirdiği saldırı kınanırken, Aden Körfezi ve Kızıldeniz'deki ticaret gemilerine yönelik saldırıların sona ermesi gerektiği belirtildi. Yemen'deki Husilere, alıkoydukları denizcileri salıverme çağrısı yapıldı ve Husilerin Kızıldeniz'deki saldırılarının bölgeyi istikrarsızlaştırma riski taşıdığı ifade edildi.

G7 ülkeleri, İran'ın nükleer silah geliştirmemesi ve almaması yönündeki kararlılıklarını yineleyerek, İran'ı nükleer alanda attığı adımları durdurup geri dönmeye çağırdı. Ayrıca, İran'a Rusya-Ukrayna Savaşı'nda Rusya'ya destek vermeme uyarısında bulunuldu.

SAHEL VE SUDAN'DAKİ DURUM

Afrika'nın Sahel bölgesindeki güvenlik, terörizm, çatışmalar ve yerinden edilmelerin endişe verici olmayı sürdürdüğü belirtildi. Sahel bölgesi ülkelerine anayasal düzene geçme sürecini hızlandırma çağrısı yapılırken, bu konuda G7 ülkelerinin yardım etmeye hazır olduğu vurgulandı. Sudan'daki insani durumun da her geçen gün kötüye gittiği ifade edilerek, tüm dış aktörler bu ateşi körükleyecek eylemlerden kaçınmaya çağrıldı.

HİNT-PASİFİK VE KUZEY KORE

"Çin'in, Rusya'ya verdiği destekten dolayı derin endişemizi dile getiriyoruz." denilen bildiride, G7'nin Çin'e zarar vermeye ya da ekonomik gelişimini engellemeye çalışmadığı belirtildi. Çin'in kritik mineraller üzerinde küresel tedarik zincirinde önemli kesintilere yol açabilecek ihracat kontrol önlemleri almaktan kaçınmaya çağrıldığı ifade edildi.

Kuzey Kore'ye, tüm kitle imha silahlarının ve balistik füzelerinin tamamen, doğrulanabilir ve geri döndürülemez şekilde imha edilmesi çağrısı yinelendi. Ayrıca, BM Güvenlik Konseyi kararlarını ihlal ederek Kuzey Kore'ye nükleer veya balistik füzelerle ilgili bir teknoloji transfer edilmesi ihtimalinden derin endişe duyulduğu belirtildi.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ, TEMİZ ENERJİ VE SİBER GÜVENLİK

Biyolojik çeşitliliğin azalması, kirlilik ve iklim değişikliği konusunda çabaların süreceği ifade edilen bildiride, küresel ısınmayı 1,5 derecede tutma sözüne bağlılık yinelendi. G7 ülkeleri, sıfır emisyon hedefine 2050'de ulaşmak için birlikte hareket etmenin önemini vurguladı. Ayrıca, iklim hedeflerine ulaşmak ve tüm ülkelerin temiz enerji geçişinin faydalarını elde etmesine yardımcı olmak için ortak çabaların süreceği belirtildi.

Kötü niyetli siber saldırganları eylemlerinden sorumlu tutma ve stratejik tehditlere karşı koyma konusunda kararlılık mesajı veren G7 ülkeleri, ilgili kurumları arasındaki koordinasyonu artırma çabalarının yoğunlaşacağını belirtti. Saldırgan siber faaliyetlere karşı sorumlu devlet davranışını teşvik etme ve siber güvenliği iyileştirme konularındaki taahhütler de bildiride yer aldı.

TERÖR, GÖÇ VE YAPAY ZEKA

Terör ve şiddet her türlü formuyla kınanırken, terörün finansmanıyla, terör propagandasıyla ve terörist içeriklerin yayılmasıyla mücadele etmede kararlılık mesajı verildi. Göçün küresel bir olgu olarak ele alınacağı ve zorluklarıyla mücadele edileceği belirtilirken, göçün getirdiği fırsatları yakalama konusundaki taahhüt teyit edildi.