için kaldı

Katapult(Mancınık) ne demek?

Kimsenin ilgi alanı olmaması ya da sistemin kişilerce fark edilmemesi gibi durumlardan dolayı katapult(mancınık) sistemi çoğu insan tarafından bilinmez. Peki ya nedir bu katapult sistemi?

Katapult(Mancınık) ne demek?
Son Güncelleme: 23 Ağustos 2019 Cuma 11:52
14 Mayıs 2018 Pazartesi 11:32

Eski çağlarda kuşatma aracı olarak bilinen katapult(mancınık) sistemi nedir diyorsanız yazımızı okumaya devam edin. Tüm detaylarıyla katapult sistemi..

Katapult Nedir?

Katapult(mancınık) Orta Çağ’da savaşlarda ve kuşatmalarda duvarları hasara uğratmak için kullanılan kuşatma makineleri olarak bilinir. Bir kol kullanılarak uzak mesafelere fırlatmalar yapabilen ve savaş gemilerinde uçakları fırlatmaya yarayan mekanik düzeneğe denir.

Eski savaşlarda duvarları yıkmak, piyadeleri dağıtmak ve alayları bozmak için taş ve yanan alev topları fırlattıkları orta boyutlu mancınıklardır. Tekerlekli bir sistem üzerinde tasarlanmış bu silah urganın gerilmesi, ve ya yaş ağacın sıkıştırılması ile bir başka deyişle güç toplanıp üzerine konan parçaları büyük bir hızla atan ve düştüğü yere ciddi hasarlar veren günümüzde silah envanterlerinde kullanır durumda olmayan bir sistemdir.

Uçak gemilerinde ve kısa pistlerde kullanılan mantık ise uçağı daha kısa mesafede kaldırmaya imkan veren, diğer bakış açısı ile fırlatan bir mekanizma halini almıştır. Savaş uçaklarının gemilerden kısa mesafelerde havalanmasını sağlayan temel sistem buna dayanmaktadır. Uçağın ön teker kısmında bulunan bir kanca pistin içinde yapılmış katapult sistemi ile ideal bir hızla çekilerek seri, hızlı ve kısa mesafelerde güvenilir kalkışa imkan vermektedir.

Ülkemizdeki hava alanlarında ve gemilerde bulunmayan bu sistem donanması ile dünyada ün salmış tüm ülkelerin kullandıkları özel bir sistemdir. Katapult teknolojisi olmayan pistlerde ise genelde gemilerin uç kısımlarındaki rampa güvensiz ve yavaşlatıcı bir biçimde bu görevi görmektedir. Es dönemlerde savaşlarda belirttiğimiz sistemle çalışan katapult, günümüzde başka bir hal alarak son teknoloji ürünlerinin kullanım alanına girmiştir. Katapult sistemi günümüzde gaz basıncı ile çalışan ve insansız hava araçlarını fırlatmak için kullanılan sisteme dönüşmüştür. Aynı mantık ile günümüzde fırlatma işlemini daha farklı şekilde yine silah sistemleri ile ilgili olacak halde bulmak mümkündür.

Katapult(Mancınık) Türleri Nelerdir?

Mancınıkların genel adına “katapult” denir ve üç tipe ayrılırlar: Ballista, Mangonel, Trebuchet.

BALLİSTA TİPİ MANCINIK: Yunanlılar tarafından M.Ö 400 yılında icat edilmiş yaylı bir alettir.  Orta Çağ döneminde Avrupa ya ulaşmış ve Fransızlar tarafından yoğun bir şekilde kullanılmıştır. İngiltere’ye 1216 yılında Dover Kuşatması sırasında tanıtılmıştır. Oldukça hassas bir kuşatma silahıdır. Dev bir yaylı böceğe benzer. Yay gerginliği çalışma esasına dayanır. Ballistanın çalışma ilkesi şu şekildedir: Yanlardan sarkan iki ahşap kol halatlara bağlanır. Yaylara yerleştirilen silahlar geriye çekildiğinde ipler bir bıçak çevresinde bükülerek gerginlik oluşturur. Kolların serbest bırakılması ile halatlar çözülür ve silah ileri fırlar. Keskin tahta çubuklar, demir oklar ve taşlar ballista da silah olarak kullanılıyordu. 60 kg lık bir silah için ballistanın menzili yaklaşık 500 metredir. Ballistanın yayları için kadınların saçları kullanılıyordu. Her an ballistaya hazır tel bulundurmak için Yunanlı kadınlar saçlarını uzatırlardı.

MANGONEL: Romalılar tarafından M.Ö 400 yılında ballistaya alternatif olarak icat edilmiştir. Kelime kökeni Yunanca “manganon: savaş motoru” dan gelir. Mangonel uzman inşa ve tasarım becerileri gerektiren bir savaş silahıydı. Ahşaptan yapılmış bir kolu vardır. Silahlar, kolun ucundaki kova biçimindeki aletten fırlatılırdı. Kola tutturulan halatlar vardır ve bu halatlar insan saçı yada at kıllarından yapılırdı. Kolu hareket ettirmek için kolun alt ucuna ip çıkrık sistemi ile yerleştirilmiştir. Çıkrık çevrilip halatlar çözülerek kol hareket edip silahı atıyordu. Mangonelin silah atma mesafesi 400 metreye kadar çıkabiliyordu. Mangonel çok büyük ve ağır bir savaş silahı olduğu için savaş esnasında taşınması zor oluyordu bu yüzden mancınıklara tekerlek eklenerek bu problem ortadan kaldırılmıştır. Kale duvarlarını, surları yıkmada kullanılan orta çağdaki en önemli silahlardandır.

TREBUCHET: Maksimum güç için tasarlanan yer çekimi gücünden yararlanan savaş silahıdır. M.Ö 300 yılında Çinliler tarafından icat edildiği düşünülmektedir. M.S 500 yılında Avrupa’ya geldiği düşünülmektedir. Kale duvarlarını ve surları yıkmakta kullanılmıştır. Mangonelden daha büyük darbelere sahiptir. Trebuchet merkezden uzak bir dayanak noktasına dengelenmiş uzun koldan oluşur. Birde kısa kol vardır, kısa kol denge prensibine bağlıdır: ağır kurşun ağırlığı, kum, toprak veya taşlarla dolu döner kutusu vardır. Uzun kolun ucuna bir sapan eklenir ve kola ip bağlanır. Kol yükselene kadar iyice çıkrıklar döndürülerek çekilir. Dengeleyici enerji potansiyel enerji olarak saklanır. Sapana silahlar yüklenir. Halat serbest bırakılır ve potansiyel enerji kinetik enerjiye dönüştürülür, uzun kol ani bir dönme noktasına geldiğinde silah kinetik enerji tarafından üretilen hızla devam eder. Trebucheti kullanan savaşçılara “gynours” denilirdi. Trebuchet savaşlarda en çok zarar veren alet olduğu için “gynours” lar sürekli saldırı altındaydı. En ünlü ve en güçlü Trebuchet Edwar I ‘nın talimatı üzerine onun baş mühendisi olan St. Georg’ un ustası James tarafından tasarlanan “WarWolf” tur.  

 

Bu içeriğimize de göz atabilirsiniz clear_all

Yorumlar