SGK'dan yıpranma payı düzenlemesi: Erken emeklilikte yeni dönem
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), erken emekliliğe olanak sağlayan ve fiili hizmet süresi zammı olarak da bilinen "yıpranma payı" uygulamasında önemli bir değişikliğe gitmeye hazırlanıyor. Yapılan incelemeler sonucunda, uygulamanın amacına uygun kullanılmadığı tespit edilen durumlar için kısıtlama getirilecek.
SGK bünyesindeki Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen çalışmalar, yıpranma payından yararlanan bazı iş yerlerinin, aslında işin risklerine doğrudan maruz kalmayan personeli de bu kapsamda bildirdiğini ortaya koydu. Özellikle aşçı, bekçi, çaycı, danışman, hizmetli veya sekreter gibi meslek kodlarından yapılan bildirimlerin usulsüz olduğu belirlendi.
HAKSIZ YARARLANMANIN ÖNÜNE GEÇİLECEK
Milliyet gazetesinin haberine göre, bu tespitler üzerine SGK,
yıpranma payı sisteminde kısıtlamaya gitme kararı aldı. Yeni
düzenleme ile birlikte, işin doğası gereği risk taşımayan ve
kısıtlama kapsamına alınan meslek kodlarından SGK'ye hizmet
bildirimi yapılması engellenecek. İşverenler, bu kodlarla bildirim
yapmaya çalıştıklarında sistem tarafından bir hata mesajıyla
uyarılacak.
UYGULAMA NİSAN 2025'TE BAŞLIYOR
Bu önemli değişikliğin Nisan 2025 döneminden itibaren hayata geçirilmesi planlanıyor. Bu tarihten sonra, belirlenen meslek kodları için yıpranma payı bildirimi yapılamayacak.
RİSKLİ İŞLERDE ÇALIŞANLARIN HAKKI KORUNACAK
SGK yetkilileri, bu düzenlemenin fiilen ağır ve tehlikeli işlerde çalışanların haklarını etkilemeyeceğini vurguluyor. Madencilik ve yeraltı işlerinde çalışanlar, demir-çelik fabrikası işçileri, asit imalatında çalışanlar, Sahil Güvenlik, Emniyet, MİT ve TSK personeli, basın mensupları, sağlık çalışanları (doktor, hemşire, ebe vb.), itfaiyeciler gibi meslek gruplarının yıpranma payı hakları mevcut haliyle korunmaya devam edecek.
YIPRANMA PAYI NEDİR? KİMLER YARARLANIYOR?
Yıpranma payı, çalışma koşullarının zorluğu ve taşıdığı riskler
nedeniyle bazı meslek gruplarına tanınan bir hak. Bu hak sayesinde
çalışanlar, sigortalılık sürelerine ek günler kazanarak daha erken
emekli olabiliyor. Eklenen süre, mesleğe göre yılda 60, 90 veya 180
gün olabiliyor.
MEVCUT YIPRANMA PAYI SÜRELERİ VE BAZI MESLEKLER:
180 Gün: Madencilik ve yeraltı işleri.
90 Gün: Cıva üretimi, asit imalatı, Sahil
Güvenlik, Emniyet, MİT, TSK personeli, TBMM üyeleri, radyoaktif
işler, demir-çelik fabrikaları, ceza infaz kurumu personeli, basın
ve gazetecilik, TRT haber hizmeti, Cumhurbaşkanı yardımcıları ve
bakanlar.
60-90 Gün: Kurşun, arsenik işleri, su altı
işleri.
60 Gün: Alüminyum, kok, döküm, çimento
fabrikaları, cam fabrikaları, termik santraller, itfaiye, ihtiyat
pilotları, sağlık çalışanları (doktor, diş hekimi, eczacı, hemşire,
ebe, hasta bakıcı, toplum sağlığı teknisyeni).
SGK'nin bu adımıyla, yıpranma payı sisteminin daha adil ve amacına uygun bir şekilde işlemesi hedefleniyor.